وروستی
د پاکي هوا ڼړیوالي ورځي په مناسبت د افغانستان اسلامي جمهوریت دویم مرستیال وینا
بخش نخست:
کابل- مرکز رسانه های حکومت- 20 سنبله 1399
بسم الله الرحمن الرحيم
اشاره:
آنچه می خوانید متن کامل بیانیه ای است که به تاریخ 20 سنبله 1399 در مراسم گرامیداشت روز جهانی هوای پاک ایراد شده و اکنون پس از تدوین و ویرایش مجدد در اختیار شما قرار می گیرد.
برادر گرامی آقای شاه زمان میوندی رئیس اداره ملی محیط زیست، داکتر عباس بصیر کاندید وزیر تحصیلات عالی، آقای طاهر زهیر وزیر اطلاعات و فرهنگ، بانو کوفی رئیس حزب موج تحول، معینان، رؤسا و نمایندگان ادارات دولتی و نهادهای مدنی، متخصصین محیط زیست، کارمندان و منسوبین اداره ملی محیط زیست، رسانه ها، مهمانان گرامی، خانم ها و آقایان! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته.
در ابتدا روز جهانی هوای پاک را تبریک می گویم به همه انسان های روی کره زمین و به مردم افغانستان و شما حضار گرامی و همه کسانی که برای بهروزی و بهزیستی و دست یافتن به محیط زیست سالم و پاک برای انسان ها تلاش می کنند. همچنین از اداره ملی حفاظت محیط زیست تشکر می کنم به جهت برگزار کردن این محفل با شکوه و از حضور گرم شما مهمانان گرامی نیز سپاسگزاری می کنم.
در هفته شهید قرار داریم. به روان پاک همه شهدای کشور درود می فرستیم. از جمله دیروز در یک حادثه تلخ تروریستی بر معاون اول ریاست جمهوری برادر گرامی آقای امرالله صالح تعدادی از هموطنان بی گناه ما جان باختند. ضمن تقبیح این عمل غیر انسانی و وحشیانه تروریستی به ارواح طیبه شهدا اتحاف دعا می کنیم و برای زخمیان حادثه شفای عاجل می خواهیم.
از سخنرانان مراسم هم از نگاه تخنیکی و هم از نگاه علمی و معلوماتی استفاده کردیم. من سخنان کوتاهی را در دو بخش خدمت شما تقدیم می کنم:
بخش اول- در باره فلسفه و اهمیت محیط زیست از نظر فرهنگ دینی و ملی و میثاق های بین المللیاین یک شعار بسیار زیبا است که بر روی کتابچه اداره ملی محیط زیست نوشته شده: »تخریب محیط زیست خیانت به نسل های آینده است». باید بر آن اضافه کنیم که تخریب محیط زیست نه تنها خیانت به نسل های امروز و آینده بلکه خیانت به زندگی و خیانت به انسان و مقام ارزشمند انسانیت است. محیط زیست یک کالای تجملی و وارداتی نیست بلکه ضرورت زندگی انسان است. در تفکر دینی ما همه محیط اطراف ما و همه دنیای طبیعت، در خدمت انسان و تأمین زندگی شرافتمندانه و سالم برای انسان قرار دارد. در اومانیسم اسلامی انسان خلیفه و جانشین خداوند در زمین است. او از زمین و از خاک آفریده شده و در عین حال مکلف شده که زمین را برای خود آباد بگرداند.
انی جاعل فی الارض خلیفه. بقره/ 30- هو انشأکم من الارض و استعمرکم فیها... هود/61
از نگاه تفکر قرآنی همه جهان در خدمت انسان است. همه طبیعت از خورشید و ماه و زمین و آب ها و دریاها مسخر انسان و در اختیار انسان قرار دارند و خداوند از نعمت های خود به هر اندازه ای که انسان نیاز دارد به او عطا فرموده است و این انسان است که باید مسلح به سلاح علم و تکنالوژی شود و خود را برای استفاده از این نعمت ها توانمند بسازد. در این زمینه ده ها آیه در قرآن آمده است و فعلا تنها به چند آیه شریفه ذیل از دو سوره ابراهیم و نحل توجه کنید:
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِيَ فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهَارَ.
خداست که آسمان ها و زمین را آفرید، و از آسمان آبی نازل کرد، و برای شما به وسیله آن از محصولات و میوه های گوناگون روزی بیرون آورد، و کِشتی ها را مسخّر شما قرار داد تا به فرمان او در دریا روان شوند، و نیز نهرها را مسخّر شما کرد.
وَسَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَائِبَيْنِ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ.
و خورشید و ماه را که همواره با برنامه ای حساب شده در کارند، رام شما نمود و شب و روز را نیز مسخّر شما ساخت.
وَآتَاكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ.
و از هر چیزی که [به سبب نیازتان به آن] از او خواستید، به شما عطا کرد. و اگر نعمت های خدا را شماره کنید، هرگز نمی توانید آنها را به شماره آورید. مسلماً انسان بسیار ستمکار و ناسپاس است. (ابراهیم/ 32-34)
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لَكُمْ مِنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ.
اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد كه آشاميدنى شما از آن است و روييدنی ها و اشجاری كه حیوانات خود را در آن مىچرانيد [نيز] از آن است.
يُنْبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالْأَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ.
به وسيله آن آب زراعت و زيتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه میوه های ديگر براى شما مى روياند. قطعا در اينها براى مردمى كه انديشه مى كنند نشانه اى است.
وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ.
و شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما رام گردانيد و ستارگان به فرمان او مسخر شده اند مسلما در اين امور براى مردمى كه تعقل مى كنند نشانه هاست.
وَمَا ذَرَأَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُون.
و همچنين آنچه را در زمين به رنگهاى گوناگون براى شما آفرید نیز مسخر شما ساخت. بى ترديد در اين امور براى مردمى كه پند مى گيرند نشانه اى است.
وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.
و اوست كسى كه دريا را مسخر شما گردانيد تا از آن گوشت تازه بخوريد و زیورى كه آن را مى پوشيد از آن استخراج کنيد و كشتي ها را در آن شكافنده دریا مى بينى و تا از فضل او بجوييد و باشد كه شما شكر گزاريد. (نحل/ 10- 14)
بدین ترتیب از دید قرآن همه این سفره رنگارنگ طبیعت با همه زیبایی ها و تنوع و گستردگی خود در اختیار انسان قرار دارد تا او در این محیط سالم، خود را بسازد و به کمال و ارزش های مورد نظر دست پیدا کند.